«ساندویچ همبرگر» محبوب‌ترین ساندویچ در سرتاسر دنیاست. اصلا می‌دانستید همبرگر محبوب‌ترین غذا در میان آمریکایی‌هاست؟ سالانه ۱۰۰ میلیارد ساندویچ همبرگر در سرتاسر دنیا فروخته می‌شود که از این تعداد ۴۰ میلیارد آن را آمریکایی‌ها می‌خرند. اگر چه این فست‌فود گرد، چرب و خوشمزه در نگاه اول غذایی دم دستی و مدرن محسوب می‌شود اما بد نیست بدانید که همبرگر یکی از غذاهای اسطوره‌ای با پیشینه‌ای به قدمت تاریخ است و روز ۲۳ آگوست (۱ شهریور) هر سال روز جهانی این فست‌فود لذیذ است. مختصری از تاریخچه ساندویچ همبرگر را به همراه طرز تهیه ساندویچ همبرگر خانگی و سالم از دو سایت آشپزی محبوب Tori Avey و My Recipes در مجله سیماکوک بخوانید.
تاریخچه ساندویچ همبرگر
اقوام زیادی ادعا می‌کنند که ساندویچ همبرگر به صورت یک تکه گوشت چرخکرده مسطح میان دو برش نان گرد سفید اختراع آن‌ها بوده است و البته آمریکایی‌های عاشق این ساندویچ که سالانه چهل میلیارد ساندویچ برگر از انواع مختلف طبخ و میل می‌کنند مدعی اول این روایت هستند اما مسئله اینجاست که واقعا نخستین مخترع ساندویچ همبرگر تا به امروز ناشناس مانده است.
برخی بر این باورند که همبرگر نخستین بار در شهر هامبورگ آلمان درست شده است. به نظر می‌رسد نسل نخست این ساندویچ به شکل امروزی در قرن ۱۹ میلادی به ذهن آشپزهای آلمانی اهل هامبورگ رسید. در آن زمان گوشت گاوهای هامبورگی در سرتاسر جهان مشهور بود و نخستین ساندویچ‌های همبرگر به شکل یک تکه استیک گوشت گاو با دو برش نان سفید گرد بودند. بعدها هم که این تکه استیک به گوشت چرخکرده گرد شده تغییر ماهیت داده هنوز هم با نام «استیک همبرگر» مشهور بود تا این‌که بعدها به همبرگر و برگر مشهور شد.
مهاجران آلمانی همبرگر را با خودشان به آمریکا بردند و بعد از تاسیس نخستین رستوران مک‌دونالد در سال ۱۹۵۰ توسط فردی به نام «ری کروک» این ساندویچ شهرت بین‌المللی پیدا کرد. ساندویچ همبرگری که از هامبورگ آلمان به آمریکا رفته بود شامل گوشت چرخکرده گاو بود که با پودر سیر، پیاز، نمک و فلفل مزه‌دار شده بود و به صورت گریل یا سرخ شده سرو می‌شد. قیمت نخستین ساندویچ‌های همبرگر ۱۰ سنت بود که در آن زمان پول زیادی به شمار می‌رفت.
بعدها به مخلفات این ساندویچ، چند اسلایس پیاز خام به صورت حلقه شده هم اضافه شد. آمریکایی‌ها این ساندویچ لذیذ را معمولا با پیاز حلقه شده، کاهو، گوجه‌فرنگی، خیارشور ،ترشی و انواع سس میل سرو می‌کنند. گاهی حتی یک تخم‌مرغ به صورت نیمرو، قارچ کاراملی و سس قارچ هم به این ساندویچ اضافه می‌شود.
با این‌همه هنوز هم برخی بر این باورند که نخستین ساندویچ‌های همبرگر قدمتی به اندازه تمدن رم باستان دارد که در کتاب‌های تاریخ آن زمان غذایی شبیه همبرگر توصیف شده است. برخی هم می‌گویند اولین بار این تاتارها و سربازان چنگیز مغول بودند که حین کشورگشایی یک تکه گوشت گاو نمک سود و ادویه‌دار را لای نان می‌گذاشتند و به عنوان یک وعده غذای آماده و سریع را زیر زین اسب با خود حمل می‌کردند. به این ترتیب «استیک تاتاری» هنوز هم اسم ساندویچ همبرگر استیک مانند میان دو تکه نان گرد همبرگر در منوی برخی از مشهورترین رستوران‌های دنیا جا دارد.
در برخی متون تاریخی هم اسم یک غذای ایرانی متعلق به دوران ساسانیان آمده که ظاهرا غذای اشراف‌زادگانی بوده که به جنگ می‌رفتند و یک تکه گوشت گاو نیم‌پخته دودی لای نان با خودشان می‌بردند.
اگر چه در ابتدا همبرگر فقط با گوشت گاو درست می‌شد، اما امروزه گوشت مورد استفاده برای همبرگر از انواع گوشت مثل بوقلمون، مرغ و حتی ماهی تا مواد گیاهی مثل سویا متغیر است.
طرز تهیه ساندویچ همبرگر خانگی
مواد لازم برای ۴ نفر
گوشت چرخکرده گوساله با ۷% چربی: ۵۰۰ گرم
تخم‌مرغ: ۱عدد
پیاز ریز خرد شده: ½ لیوان
پودر نان خشک: ¼ لیوان (می‌توانید یک نان باگت را در فر خشک کنید و با آسیاب به پودر تبدیل کنید یا از پودر سوخاری استفاده کنید)
سیر: ۱ یا دو حبه رنده شده
نمک: ½ قاشق چایخوری
فلفل قرمز: ½ قاشق چایخوری
نان باگت گرد: ۴ عدد
گوجه فرنگی اسلایس شده: به مقدار دلخواه
برگ کاهو: به مقدار دلخواه
سس مایونز: ¼ لیوان
سس کچاپ: ¼ لیوان
پیاز قرمز حلقه شده: ۴ برش نازک
طرز تهیه
ابتدا در یک کاسه بزرگ گوشت چرخکرده، تخم‌مرغ، پیاز رنده شده و آب گرفته شده یا خیلی ریز خرد شده، پودر نان خشک، سیر، نمک و فلفل را با هم مخلوط کنید و حسابی با هم ورز دهید تا تمام مواد با هم یکی شوند و یک گوشت یکدست و هموار به دست بیاید. اجازه دهید گوشت چند دقیقه استراحت کند، سپس گوشت را به چهار قسمت مساوی تقسیم کنید و هر کدام را به صورت گرد پهن کنید. پهنای هر عدد همبرگر باید حدود ۱۲ سانتی‌متر و ضخامت آن یک تا ۱و نیم سانتی‌متر باشد.
یک تابه گریل یا دستگاه گریل را گرم کنید و همبرگرها را روی شعله خیلی ملایم گریل کنید. برای گریل شدن هر دو طرف گوشت در مجموع ۷ تا هشت دقیقه زمان کافی است.
دو طرف نان را هم می‌توانیدگریل کنید. برای این کار در نهایت ۳۰ ثانیه زمان کافی است.
هر عدد نان را با دقت از وسط برش بزنید. روی یک برش نان سس کچاپ و سس مایونز بمالید و سپس برای هر ساندویچ، ابتدا برگ کاهو، برش‌های گوجه‌فرنگی، همبرگر و حلقه پیاز را بگذارید و در صورت تمایل کمی فلفل و نمک بپاشید. می‌توانید کمی قارچ با کره و فلفل سیاه تفت بدهید و به مخلفات ساندویچ اضافه کنید. در این صورت ساندویچ «ماشروم برگر» دارید. یا یک ورقه پنیر گودا را در یک دقیقه پایانی گریل شدن گوشت روی آن بگذارید تا کمی آب شود؛ در این صورت یک ساندویچ «چیزبرگر» لذیذ در انتظار شماست. اگر هم دلتان گوشت بیشتری می‌خواهد دو تکه همبرگر را در نان بگذارید تا یک ساندیچ «دبل برگر» پُر ملات داشته باشید.
فوت و فن‌های ساندویچ همبرگر
*آمریکایی‌ها این ساندویچ را با پیاز کاراملی می‌خورند. برای درست کردن پیاز کاراملی، یک عدد پیاز را حلقه کنید و در مقدار کره با حرارت خیلی ملایم به مدت نیم ساعت تفت دهید. در لحظات آخر مقداری شکر روی پیازها بریزید.
*برای این‌که گوشت جمع نشود بهتر است از گوشت گوساله استفاده کنید. اما اگر طعم گوشت گوسفند را می‌پسندید از گوشت مخلوط گوسفند و گوساله استفاده کنید. در این صورت به خاطر چربی گوشت گوسفند برگرها کمی خودشان را جمع می‌کنند.
اگر شما هم معمولا ساندویج برگر خانگی را با انواع مختلف گوشت یا به صورت گیاهی درست می‌کنید نظرات و ایده‌های خود را با سیماکوک در میان بگذارید.